Ευρωπαϊκή εμμονή με την Τουρκία και αντιρωσική παράνοια

Του Δρ. Κωνσταντίνου Γρίβα

Είχαμε αναφερθεί στην ανάγκη συμμαχίας της Δυτικής Ευρώπης με τη Ρωσία, ώστε να αντιμετωπιστεί το ISIS και να σταματήσει το συντομότερο δυνατόν ο πόλεμος στη Συρία, αν και είχαμε εκφράσει την απαισιοδοξία μας για το αν όντως θα συμβεί κάτι τέτοιο, εξαιτίας του παρανοϊκού αντιρωσισμού που κυριαρχεί στη Δύση. Εντούτοις, τα πράγματα μπορεί να μην είναι και τόσο άσχημα. Πράγματι, παρ’ όλο που η παράνοια καλά κρατεί στη Γηραιά Ήπειρο και πολύ περισσότερο στην υπερατλαντική Εσπερία, οι εναπομείναντες θύλακες του ορθού λόγου στη Δύση φαίνεται να κατανοούν ότι δεν γίνεται να αντιμετωπιστεί το τέρας που έχει δημιουργηθεί (και με δική τους συνδρομή) στη Μέση Ανατολή χωρίς τη συνεργασία με τη Ρωσία και τις άλλες τζιχαντιστικές δυνάμεις – δηλαδή τους Κούρδους της Συρίας, το Ιράν, τη Χεζμπολάχ, τις σιιτικές πολιτοφυλακές στο Ιράκ και κυρίως το καθεστώς Άσαντ στη Συρία. Παρεπιμπτόντως, γύρω από τον κατηγορούμενο ως «χασάπη» Άσαντ έχουν συσπειρωθεί και όλες οι θρησκευτικές και εθνοτικές μειονότητες της Συρίας, συμπεριλαμβανομένων των χριστιανών όλων των δογμάτων, οι οποίοι γνωρίζουν καλά ότι, αν αυτός πέσει, τους περιμένει ο θάνατος ή, στην καλύτερη περίπτωση, η προσφυγιά.

Μεταξύ των άλλων, η περίπου ανύπαρκτη στρατιωτική ικανότητα της Γαλλίας –και ολόκληρης της Ευρώπης εδώ που τα λέμε- να επιτύχει αξιοπρόσεκτο πλήγμα εναντίον των τζιχαντιστών ωθεί προς την κατεύθυνση της συνεργασίας με το καθεστώς Άσαντ και τις άλλες αντιτζιχαντιστικές δυνάμεις.

Η Γαλλία δεν είναι σε θέση να επιφέρει παρά μόνο συμβολικά πλήγματα στο ISIS. Ακόμη κι αν αποφασίσει (πράγμα απίθανο) να ενισχύσει αποφασιστικά τη στρατιωτική της ισχύ ώστε να επανέλθει σε επίπεδα που αρμόζουν σε μία μεγάλη δύναμη, αυτή θα είναι μία προσπάθεια που θα πάρει χρόνια, αν όχι δεκαετίες. Ούτε και οι Αμερικανοί έχουν όμως τη δυνατότητα να επιτύχουν αποφασιστικά πλήγματα στο Ισλαμικό Κράτος, ακόμη κι αν το επιθυμούσαν, κάτι εξαιρετικά αμφίβολο, μια και μεγάλο κομμάτι του αμερικανικού κατεστημένου συνεχίζει να θεωρεί τον Άσαντ ως τον πρωταρχικό αντίπαλο.

Η μόνη λύση επομένως είναι η προσέγγιση με τις δυνάμεις που αναφέρθηκαν προηγουμένως και, απ’ ότι φαίνεται, η επιλογή αυτή αποκτά ολοένα και περισσότερους οπαδούς τόσο στη Γαλλία όσο και στην υπόλοιπη Ευρώπη. Άλλωστε, η ένταση με τη Ρωσία είχε θίξει τα οικονομικά συμφέροντα, αλλά και τις αντιλήψεις περί εθνικού συμφέροντος ισχυρών κύκλων στην Ευρώπη, που τώρα βλέπουν την ευκαιρία να αντιστρέψουν το κλίμα.

Γιατί πολύτιμη;

Όσον αφορά δε την Τουρκία, δυστυχώς υπάρχουν ακόμη πολλοί στην Ευρώπη και τις ΗΠΑ που πιστεύουν στην «πολυτιμότητά» της. Τώρα για ποιόν λόγο η Τουρκία είναι «πολύτιμη» για τη Δύση, ο Θεός και η ψυχή τους… Εκτός και εάν με τον όρο αυτό εννοούν ότι βρίσκεται στη φλεγόμενη περιοχή και έχει τη δυνατότητα μνα προκαλέσει μεγάλες καταστροφές. Υπό την έννοια αυτή, η Τουρκία είναι «πολύτιμη» και «σημαντική» με τον ίδιο τρόπο που το ISIS είναι «πολύτιμο» και «σημαντικό»…

Αυτή η παράνοια δεν είναι δυνατόν να κρατήσει για πολύ και φαίνεται ότι ολοένα και περισσότεροι στην Δύση κατανοούν πως η Τουρκία είναι μέρος του προβλήματος και όχι της λύσης. Η δε δυνατότητά της να συνεισφέρει στην αντιμετώπιση του Ισλαμικού Κράτους δεν είναι απλώς μηδενική, αλλά αρνητική, δεδομένου ότι έχει από ανταγωνιστικές έως ξεκάθαρα εχθρικές σχέσεις με όλους όσοι το πολεμούν. Και με τους ρώσους και με τους ιρανούς και με το καθεστώς Άσαντ και –κυρίως- με τους Κούρδους.

Άρα, ακόμη και αν ο αντιρωσισμός αποδειχτεί… ενδημικός στη Δυτική Ευρώπη και η προδιαγεγραμμένη πορεία Δύσης και Ανατολής στη Γηραιά Ήπειρο είναι η σύγκρουση, σε μεσοπρόθεσμο χρονικό ορίζοντα η πιθανότητα σύναψης συμμαχίας για την αντιμετώπιση του κοινού εχθρού είναι υπαρκτή. Άλλωστε, για να μην ξεχνιόμαστε, οι Ρώσοι, ακόμη κι αν ενισχύσουν δραστικά τη στρατιωτική τους παρουσία στην περιοχή, μόνο υποστηρικτικό ρόλο μπορεί να έχουν. Το μεγάλο βάρος θα το φέρουν οι Σύροι στρατιώτες και δευτερευόντως οι Ιρανοί. Εξ αντικειμένου, λοιπόν, το καθεστώς Άσαντ και το Ιράν αναβαθμίζονται στη δυτική στρατηγική και αποκτούν ρόλο σε αυτή.

Επιβάλλεται ρεαλιστική διπλωματία

Και τώρα προκύπτουν ορισμένα αμείλικτα ερωτήματα αναφορικά με τη «σοφία» της εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας τα τελευταία χρόνια. Μιας εξωτερικής πολιτικής που είχε ενδυθεί τον μανδύα του «ευρωπαϊσμού» και της «δυτικοφροσύνης» και είχε επενδύσει στη δουλοπρεπή υποταγή σε κάθε παρανοϊκό φιρμάνι που βγαίνει από τις Βρυξέλλες. Αυτή η πολιτική του «ακούω και υπακούω», χωρίς να σκέφτομαι, χωρίς να αξιολογώ και, κυρίως, χωρίς να εξετάζω αν αυτά που κάνω είναι έστω στοιχειωδώς συμβατά με τα εθνικά μου συμφέροντα, αποδείχτηκε όχι απλώς αναξιοπρεπής, αλλά και αντιευρωπαϊκή.

Σκεφτείτε, πολύ απλά, τα χαρτιά που θα είχε στα χέρια της η Ελλάδα σήμερα, αν δεν είχε προχωρήσει στην ντροπιαστική κίνηση να διακόψει τις διπλωματικές της σχέσεις με το καθεστώς Άσαντ (δηλαδή με τη νόμιμη κυβέρνηση της Συρίας) πριν από μερικά χρόνια. Ας αφήσουμε κατά μέρος ότι με αυτή την ενέργεια «αδειάσαμε» ένα καθεστώς γνήσια και διαχρονικά συμμαχικό και φιλελληνικό. Όποιοι αμφισβητούν αυτούς τους χαρακτηρισμούς ας θυμηθούν τις στενές σχέσεις της Ελλάδας τη δεκαετία του ’80, επί Ανδρέα Παπανδρέου, με τη Συρία, στην οποία κυβερνούσε ο Χαφέζ αλ Άσαντ, πατέρας του Μπασάρ αλ Άσαντ, κι αυτά που είχαν γραφεί για τη συνεργασία των δύο χωρών σε περίπτωση που η κρίση του Μαρτίου του ’87 κατέληγε σε πολεμική αναμέτρηση Ελλάδας – Τουρκίας…

Ας αφήσουμε κατά μέρος και το ότι με αυτή μας την ενέργεια, με το να διακόψουμε, δηλαδή, ουσιαστικά τις διπλωματικές μας σχέσεις με τη Συρία, ενισχύσαμε εμμέσως πλην σαφώς τους τζιχαντιστές, αυτούς, δηλαδή, που σφαγιάζουν αμάχους κι έχουν οδηγήσει εκατομμύρια ανθρώπους στην προσφυγιά. Ας περιοριστούμε απλώς στο να παρατηρήσουμε ότι εάν είχαμε διατηρήσει τις διπλωματικές μας σχέσεις με τη Συρία, σήμερα η Ευρώπη θα είχε έναν δίαυλο επικοινωνίας και συνεργασίας με το καθεστώς Άσαντ, επιτρέποντας μια διακριτική και έμμεση συνεργασία μεταξύ των δύο μερών μέσω Ελλάδας, έτσι ώστε να σωθούν τα προσχήματα.

Φυσικά, υπάρχει η (ψευδο)δικαιολογία ότι εκείνο τον καιρό θεωρούσαμε θέμα μερικών εβδομάδων, αν όχι ημερών, την πτώση του καθεστώτος Άσαντ, όπως είχε συμβεί και με τον Καντάφι. Κι εδώ προκύπτει το ερώτημα γιατί πιστεύαμε κάτι τέτοιο, τη στιγμή που μια στοιχειωδώς ρεαλιστική ανάγνωση των δεδομένων μας έδειχνε ξεκάθαρα ότι η πτώση του Άσαντ ήταν από πολύ δύσκολο έως αδύνατο να επιτευχθεί και η επίθεση της Δύσης όχι μόνο θα ήταν απίθανο να επιτύχει, αλλά μάλλον δεν θα διεξάγονταν, όπως και τελικά έγινε…

Σε κάθε περίπτωση, η εξωτερική πολιτική θα πρέπει να είναι εθνοκεντρική και να στοχεύει στην εξυπηρέτηση των εθνικών και μόνο συμφερόντων και όχι των απόψεων «συμμάχων» και «εταίρων». Αν επιλέξεις την πολιτική του «υπάκουου παιδιού» και ακολουθείς κατά γράμμα τις επιταγές άλλων –ιδιαίτερα, μάλιστα, αν αυτοί δεν έχουν ιδιαίτερα καλή σχέση με τη λογική-, τότε όχι μόνο θα υπονομεύσεις τα ίδια σου τα συμφέροντα, αλλά κι όταν η πραγματικότητα χτυπήσει την πόρτα των «συμμάχων» σου και χρειαστούν κάποια πραγματική βοήθεια θα την αναζητήσουν σε λιγότερα πειθαρχικά και πιο ρεαλιστικά κράτη. Άλλωστε, η βλακώδης, αυτοκαταστροφική, ατιμωτική και εντέλει αντιευρωπαϊκή πολιτική της Ελλάδας δεν περιορίζεται στις σχέσεις με την Συρία. Παρόμοια και πολύ χειρότερα έχουν συμβεί και όσον αφορά στις σχέσεις με το Ιράν, τη Ρωσία αλλά και άλλους…

Το θέμα είναι αν έστω και τώρα, την έσχατη ώρα, είμαστε σε θέση να λειτουργήσουμε ως πραγματικό κράτος και όχι ως απόφυση μίας Δύσης η οποία στην πραγματικότητα δεν υπάρχει παρά μόνο στα μυαλά ορισμένων, έτσι ώστε να αποκτήσουμε υπόσταση και ρόλο, αν θέλουμε, φυσικά, να επιβιώσουμε.

* Ο Κωνσταντίνος Γρίβας διδάσκει το μάθημα της Γεωπολιτικής στη Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων και Γεωγραφία της Ασφάλειας και των Αφοπλισμών στο Τμήμα Τουρκικών και Σύγχρονων Ασιατικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών
Πηγή περιοδικό «Επίκαιρα»


Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου
 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση