Μουτζαχεντίν και τζιχαντιστές

Γράφει ο Γιώργος Καπόπουλος

Υπάρχουν μετριοπαθείς ένοπλοι Μουσουλμάνοι Σουνίτες; Η πικρή εμπειρία των ΗΠΑ στο Αφγανιστάν απέδειξε πως όχι. Τα όποια μετριοπαθή στοιχεία στην ηγεσία των Μουτζαχεντίν που αντιστάθηκαν για μια δεκαετία κατά των σοβιετικών στρατευμάτων κατοχής γρήγορα περιθωριοποιήθηκαν και με την συνδρομή των μυστικών υπηρεσιών του Πακιστάν οι Ταλιμπάν κυριάρχησαν και επέτρεψαν την ανάπτυξη ακόμη πιο εξτρεμιστικών οργανώσεων τύπου Αλ Κάιντα, για να καταλήξουμε στην εκατόμβη των τρομοκρατικών πληγμάτων στη Νέα Υόρκη και στην Ουάσιγκτον στις 11 Σεπτεμβρίου του 2001.

Ιδιο σκηνικό σε πιο συμπυκνωμένο χρόνο στη Συρία -από το 2011 μέχρι και σήμερα- έως ότου προκύψει μια πιο φονταμενταλιστική από την Αλ Κάιντα οργάνωση, η ISIS.

Αν οι αποκεφαλισμοί ομήρων και η εξαφάνιση αεροπλάνων από τη Λιβύη αναζωπυρώνει τις πιο εφιαλτικές μνήμες στις ΗΠΑ και στη Δύση συνολικά, το ζητούμενο για την αντιμετώπιση του μαχητικού Σουνιτικού Ισλάμ μοιάζει με την αναζήτηση του τετραγωνισμού του κύκλου:

Πώς μπορούν να ξεριζωθούν οι ακραίοι φονταμενταλιστές Τζιχαντιστές και να διατηρηθούν υπό έλεγχο πιο μετριοπαθείς Μουτζαχεντίν αποδεκτοί ως παίκτες στην Ευρύτερη Μέση Ανατολή, όπως η Σιιτική Χεζμπολάχ στο Λίβανο και η Σουνιτική Χαμάς στη Γάζα;

Το ερώτημα αφορά κατά προτεραιότητα τους Ερντογάν - Νταβούτογλου που μετά την ανατροπή του Μόρσι, βλέπουν να έχει ξεφύγει από τον έλεγχό τους και η ISIS στη Συρία και στο Ιράκ, αλλά και τη Σαουδική Αραβία και τα πλην Κατάρ κράτη του Κόλπου που αναζητούν πιο ευπρεπείς και παρουσιάσιμους συμμάχους απέναντι στο Ιράν και τους Σιίτες συμμάχους του.

Το ερώτημα αποτελεί στρατηγικό πονοκέφαλο και για τις ΗΠΑ: Αν κρατήσουμε ως υπόθεση εργασίας ότι η κρίση στην Ουκρανία είναι μέρος μιας υπό διαμόρφωση ακόμη συνολικής στρατηγικής περικύκλωσης-αποδυνάμωσης της Ρωσίας είναι σαφές ότι το ισλαμικό χαρτί σε όλες του τις εκφάνσεις από τον Καύκασο μέχρι και την Κεντρική Ασία είναι ένα σημαντικό εργαλείο για να διατηρηθεί η πίεση στο Κρεμλίνο.

Η Τσετσενία είναι μια ανοικτή πληγή που μπορεί να αναζωπυρωθεί ανά πάσα στιγμή, πιο βόρεια το Νταγκεστάν είναι μια ωρολογιακή βόμβα ισλαμικού εξτρεμισμού και πιο ανατολικά στην πρώην Σοβιετική Κεντρική Ασία το Ισλάμ είναι ένας μοχλός πίεσης που μπορεί να κάνει τους τοπικούς ηγέτες πιο διστακτικούς στην πλήρη ταύτισή τους με τη Μόσχα.

Τα παραπάνω περιέχονται ως γενικόλογοι προβληματισμοί σε πρόσφατο άρθρο του αναλυτή της Stratfor, Τζορτζ Φρίντμαν, που από τον Απρίλιο μας βομβαρδίζει με αναλύσεις για ένα τόξο ανάσχεσης του ρωσικού επεκτατισμού, που θα πρέπει να ξεκινά από την Εσθονία και να καταλήγει στο Αζερμπαϊτζάν (τουρκόφωνη και μουσουλμανική πρώην Σοβιετική Δημοκρατία).
Ετσι η πρόκληση του Σουνιτικού Ισλάμ προβάλλει σήμερα για την Ουάσιγκτον πιο περίπλοκη, από ό,τι αμέσως μετά τις 11 Σεπτεμβρίου του 2001. Τότε έπρεπε να πληγεί ο φονταμενταλισμός, με το μαχητικό Ισλάμ να μην έχει τακτική και στρατηγική χρησιμότητα μετά τη διάλυση της ΕΣΣΔ, σήμερα θα πρέπει να πληγούν καίρια οι Τζιχαντιστές, χωρίς να ακυρώνεται η δυνατότητα αξιοποίησης Μουτζαχεντίν στο νότιο μαλακό υπογάστριο της Ρωσίας.

Το ζητούμενο γίνεται ακόμη πιο περίπλοκο, καθώς η Ουάσιγκτον έχει έλθει σε σύγκρουση με όλες τις σε σχέση με την τζιχάντ μετριοπαθείς μορφές του πολιτικού Ισλάμ: Νομιμοποίησε την ανατροπή του Μόρσι και τη διάλυση της Μουσουλμανικής Αδελφότητας στην Αίγυπτο και συντηρεί σχέσεις ψυχροπολεμικής καχυποψίας με την Τουρκία του Ερντογάν.
Πώς συντρίβεις ή καλύτερα πώς αποδυναμώνεις και χειραγωγείς τους Τζιχαντιστές, την ώρα που διαπραγματεύεσαι έναν ιστορικό συμβιβασμό με το Ιράν και τους Σιίτες και όπου ταυτόχρονα μπορεί να χρειασθείς ξανά Μουτζαχεντίν κατά της Μόσχας; Στα σύνθετα ερωτήματα δεν υπάρχουν απλές απαντήσεις.

Πηγή εφημ. "Ημερησία"

Οι απόψεις του ιστολογίου μπορεί να μην συμπίπτουν με τα περιεχόμενα του άρθρου

 

Νεότερη ανάρτηση Παλαιότερη Ανάρτηση